Dobre praktyki w gospodarce o obiegu zamkniętym – WFOŚiGW w Gdańsku
Na stronie emas.gdos.gov.pl rozpoczynamy prezentowanie dobrych przykładów organizacji zarejestrowanych w EMAS, które swoją działalnością wspierają przejście na model gospodarki o obiegu zamkniętym. Jako pierwszy dobry przykład pokazujemy Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Maciej Krzyczkowski z GDOŚ, odpowiedzialny za EMAS w Polsce podkreśla - System ekozarządzania i audytu EMAS odegra bez wątpienia kluczową rolę we wspieraniu przejścia na nowy model gospodarki o obiegu zamkniętym. Firmy i instytucje, które mają wdrożony EMAS mogą pochwalić się konkretnymi rozwiązaniami, które przemówią do wyobraźni i portfeli przedsiębiorców.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska w Gdańsku (WFOŚiGW) jest zarejestrowany w systemie ekozarządzania i audytu EMAS od 16 lutego 2016 r. Instytucja awansowała do ogólnoeuropejskiego etapu konkursu EMAS Awards 2017 w kategorii Organizacje sektora publicznego, małe lub duże.
Fundusz od ponad 20 lat wspiera finansowo przedsięwzięcia w ochronie środowiska i gospodarce wodnej w województwie pomorskim. Udziela dofinansowania w formie pożyczek, dotacji, w tym dopłat do oprocentowania kredytów bankowych.
Wprowadzając w swojej działalności zasady gospodarki o obiegu zamkniętym WFOŚiGW w Gdańsku skupia się przede wszystkim na:
- finansowaniu w pierwszej kolejności przedsięwzięć dotyczących zrównoważonej gospodarki odpadami,
- efektywności energetycznej i zmniejszeniu zużycia zasobów,
- stosowaniu "zielonych zamówień publicznych",
- doradztwie energetycznym.
Zrównoważona gospodarka odpadami
Pierwszeństwo w dostępie do środków WFOŚiGW w Gdańsku mają przedsięwzięcia, które przyczynią się do:
- zmniejszenia ilości odpadów i wzrostu odpadów skierowanych do recyklingu,
- optymalizacji wydajności zasobów,
- poprawy projektowania produktów i procesów.
W latach 2014-2015 wydatki Funduszu związane z finansowaniem tego rodzaju projektów wyniosły ok. 15,6 mln zł.
Korzyści dla rozwoju województwa pomorskiego:
- rozwój systemów selektywnej zbiórki odpadów,
- powstanie punktów zbiórki elektrośmieci (tzw. odzysk surowców krytycznych),
- budowa lub modernizacja dużych Zakładów Zagospodarowania Odpadów,
- wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców regionu.
Efektywność energetyczna
W 2016 r. Fundusz zakończył budowę nowej siedziby – nowoczesnego i zasobooszczędnego budynku z rozwiązaniami, które pozwalają zoptymalizować eksploatację zasobów.
Korzyści dla środowiska:
- produkcja energii odnawialnej na potrzeby własne - 37 276 kWh rocznie, dzięki zainstalowanym panelom fotowoltaicznym,
- optymalizacja systemów budynku i redukcja zużycia zasobów – wentylacja, ogrzewanie, oświetlenie podłączone do centralnego systemu,
- użycie deszczówki do podlewania roślin,
- ograniczenie zużycia papieru biurowego, segregacja odpadów i przekazywanie ich do recyklingu,
- promocja ekologicznych form transportu – specjalne udogodnienia dla rowerzystów z prysznicem i szatnią oraz miejsca postojowe dla rowerów.
Nowa siedziba WFOŚiGW w Gdańsku otrzymała wyróżnienie w kategorii "Najlepszy ekologiczny budynek sektora publicznego" podczas szóstej edycji PLGBC Green Building Award 2016, konkursu organizowanego przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego.
"Zielone zamówienia publiczne"
W Funduszu, a także u beneficjentów obowiązują "zielone zamówienia publiczne". Oznacza to, że są stosowane kryteria i wymagania ekologiczne, które ograniczają negatywny wpływ zamawianych produktów czy usług na środowisko. Dotyczy to udzielania zamówień na własne potrzeby do kwoty 30 tys. euro.
Korzyści ekonomiczne i środowiskowe:
- racjonalne i efektywne korzystanie z zasobów oraz obniżenie kosztów eksploatacji siedziby i bieżącej działalności biura (np. zakup produktów o niskim zużyciu energii lub wody),
- zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko, w szczególności zmniejszenie ilości substancji niebezpiecznych w zakupionych produktach i ograniczenie kosztów ich unieszkodliwienia,
- zachowanie wartości i własności użytkowych produktów i usług w gospodarce tak długo, jak to możliwe,
- realizacja celów strategicznych m.in. w zakresie redukcji emisji CO2 i zwiększenia efektywności energetycznej.
Kwestie związane z oddziaływaniem na dostawców czy wykonawców oparte są na bezpośrednich aspektach środowiskowych określonych w ramach wdrażania systemu EMAS.
Doradztwo energetyczne
Fundusz poprzez Zespół Doradców energetycznych realizuje projekt "Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkalnictwa oraz przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE". Ma on na celu przede wszystkim zwiększenie świadomości w obszarze rozwoju gospodarki niskoemisyjnej, a także wsparcie w przygotowaniu i wdrażaniu inwestycji dotyczących efektywności energetycznej i OZE.
To inicjatywa systemowa, wypracowana w ramach współpracy z Ministerstwem Energii, Ministerstwem Rozwoju, NFOŚiGW, 15 wfośigw oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Lubelskiego.
Osiągnięte wyniki ekologiczne i ekonomiczne w działalności WFOŚiGW w Gdańsku
- ok. 180 przedsięwzięć z zakresu gospodarki cyrkularnej i zrównoważonej gospodarki odpadami zrealizowali beneficjenci WFOŚiGW w Gdańsku w latach 2014-2015,
- do ok. 49 900 ton (Mg) corocznie ograniczono masę składowanych odpadów w woj. pomorskim,
- usunięto ponad 5500 ton odpadów azbestowych,
- stworzono nowe miejsca pracy u inwestorów i wykonawców,
- nastąpił rozwój systemu zbiórki i zagospodarowania odpadów komunalnych, zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami,
- o ok. 62 ton rocznie spadła emisja dwutlenku węgla do atmosfery, dzięki zastosowanym technologiom przy budowie nowej siedziby Funduszu.
Jak EMAS wspiera gospodarkę o obiegu zamkniętym
Celem Funduszu jest m.in. wspieranie realizacji przedsięwzięć proekologicznych przyczyniających się do osiągania coraz wyższych standardów jakości środowiska. EMAS wspiera monitorowanie postępu w ochronie środowiska. Projektowanie i budowa siedziby WFOŚiGW w Gdańsku były oparte na bezpośrednich aspektach środowiskowych określonych w ramach wdrażania systemu EMAS.